Formularze PIT
Skrót PIT (od angielskiego „Personal Income Tax”) oznacza zarówno podatek od dochodów osobistych jak i nazwę formularzy urzędowych udostępnianych w Polsce przez Ministerstwo Finansów, na których podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych zobowiązani są składać do organów skarbowych deklaracje rozliczeniowe.
Jak wybrać odpowiedni formularz PIT
Podstawowe formularze PIT
Aktualność formularzy PIT
Sposoby i terminy składania zeznań podatkowych
Kogo dotyczy obowiązek rozliczenia PIT
Podatek PIT jest powszechnie stosowany na świecie i obejmuje dochody, które uzyskują osoby fizyczne, czyli od wynagrodzeń z umowy o pracę, emerytur, rent, wszelkich zasiłków oraz podatek od prowadzenia własnej działalności gospodarczej, wykonywania wolnego zawodu, działalności twórczej, naukowej, oświatowej, artystycznej, literackiej, publicystycznej, a także zbycia nieruchomości czy kapitałów pieniężnych i innych źródeł.
Wszystkie te dochody podlegają obowiązkowemu rozliczeniu podatkowemu, czyli podatkowi od osób fizycznych. Rozliczenie roczne na formularzach PIT składa się na początku kolejnego okresu rozliczeniowego, czyli w pierwszych miesiącach nowego roku kalendarzowego za miniony rok podatkowy.
Obowiązkowi rozliczenia podatkowego podlega każda osoba pełnoletnia, natomiast dzieci niepełnoletnie rozliczane są przez rodziców lub z rodzicami na wspólnym druku PIT.
PIT rozliczany jest zarówno przez polskich rezydentów podatkowych (których dotyczy nieograniczony obowiązek podatkowy (od całości przychodów), jak i osoby nie posiadające polskiej rezydencji podatkowej (u których podatek pobierany jest wyłącznie od przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - ograniczony obowiązek podatkowy).
Jak wybrać odpowiedni formularz PIT
Ministerstwo Finansów udostępnia ponad 40 wzorów deklaracji PIT. Podatnik lub płatnik powinien wybrać do rozliczenia formularz, który odpowiada jego sytuacji podatkowej w danym roku rozliczeniowym (rodzaj dochodów/przychodów, forma opodatkowania).
Zdecydowana większość podatników składa roczne zeznania podatkowe na formularzu PIT-37, przeznaczonym dla podatników, którzy uzyskali przychody za pośrednictwem płatnika. Inne przychody wymagają zastosowania odrębnych deklaracji PIT.
W przypadku dochodów z wielu źródeł i różnych form opodatkowania nie wystarczy jeden formularz, trzeba wypełnić kilka różnych deklaracji wraz z załącznikami.
Podstawowe formularze PIT
Najczęściej stosowane rodzaje druków PIT, służących podatnikom do składania rocznej deklaracji podatkowej, to:
PIT-28 - zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Formularz PIT-28 wypełniają osoby, które uzyskują przychody z prowadzonej działalności gospodarczej w formie indywidualnej lub w formie spółki oraz osoby, które w danym roku podatkowym osiągnęły przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy lub poddzierżawy poza działalnością gospodarczą.
PIT-36 – przeznaczony jest dla podatników, którzy uzyskali przychody (dochody) opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej i nie wypełniają zeznania PIT-37. Są to przede wszystkim podatnicy, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane według skali podatkowej oraz ci, którzy uzyskali dochody z zagranicy.
PIT-36S - składają podatnicy będący przedsiębiorstwem w spadku, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej.
PIT-36L – składają podatnicy, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane 19% podatkiem liniowym. Jest przeznaczony wyłącznie dla podatników, którzy rozliczają się indywidualnie.
PIT-36LS - składają podatnicy będący przedsiębiorstwem w spadku, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną liniowo.
PIT-37 – najczęściej stosowany, przeznaczony jest dla podatników, którzy uzyskali przychody, opodatkowane na ogólnych zasadach według skali podatkowej, wyłącznie ze źródeł położonych w Polsce, za pośrednictwem płatników lub innych podmiotów obowiązanych do sporządzenia imiennej informacji o wysokości tych dochodów (przychodów) i nie prowadzili pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej oraz działów specjalnych produkcji rolnej.
PIT-38 – składają podatnicy, którzy uzyskali dochody z kapitałów pieniężnych opodatkowane 19% podatkiem (np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych).
PIT-39 – składają podatnicy, którzy uzyskali dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych w roku podatkowym, opodatkowane 19% podatkiem.
Aktualność formularzy PIT
Wzory niektórych deklaracji do rozliczania PIT w danym roku mogą różnić się od stosowanych w latach ubiegłych. Zmiany w formularzach PIT mają związek ze zmianami w przepisach podatkowych. Należy więc pamiętać, aby stosować deklaracje w aktualnie obowiązującej wersji. PIT można rozliczyć jedynie na aktualnym formularzu. W przypadku pomyłkowego użycia nieaktualnego druku podatnik zostanie wezwany przez Urząd Skarbowy do złożenia korekty.
Natomiast nowych wzorów deklaracji nie należy stosować w przypadku korekty składanej za lata ubiegłe. W takim przypadku stosujemy wzór formularza PIT obowiązujący w danym roku. Stare formularze PIT z poprzednich lat, można pobrać z archiwum Ministerstwa Finansów.
Sposoby i terminy składania zeznań podatkowych
Deklaracje PIT można składać w formie papierowej bezpośrednio do urzędu skarbowego lub za pośrednictwem poczty, albo w formie elektronicznej przez internet.
W roku 2023 podatnicy mogą skorzystać z usługi Twój e-PIT, w zakresie której Krajowa Administracja Skarbowa przygotowuje rozliczenie PIT-37 i PIT-38.
Roczne zeznania podatkowe na formularzu PIT 28 składa się do 30 kwietnia 2024 r. następującego po roku podatkowym.
Zeznania PIT 37 i PIT-38 o wysokości osiągniętego dochodu lub poniesionej straty w roku podatkowym za poprzedni rok składa się do urzędu skarbowego w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następnego.
Pozostałe zeznania składa się w terminie od 1 stycznia do 30 kwietnia następnego roku podatkowego za rok poprzedni.
Jeżeli 30 kwietnia wypada w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, to termin przesuwa się na pierwszy dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy. W rozliczeniu PIT za 2023 r. ostatnim dniem terminu jest 30 kwietnia 2024 roku.